Wielka kumulacja… czyli zbieg egzekucji

Pewnego dnia dostajesz pocztą list, a w nim zawiadomienie o zajęciu egzekucyjnym. Od komornika, rzecz jasna. Grunt ucieka ci spod nóg, niebo wali się na głowę, ale dajesz radę, ciągniesz jakoś. Tymczasem przychodzi drugie zajęcie komornicze, od innego komornika i trzecie, a potem czwarte. Pomijam już, że w znakomitej części takich niespodzianek chodzi o jeden i ten sam dług, rzekomy zazwyczaj, który został sprzedany do więcej niż jednej firmy windykacyjnej, a te przy pomocy e-Sądu zalegalizowały złodziejski proceder. Coś z tym fantem trzeba zrobić bo żyć z Wielką Kumulacją na karku jest dość trudno.

Zbieg egzekucji następuje wtedy, gdy w stosunku do tej samej rzeczy lub  tego samego prawa  skierowana zostaje więcej niż jedna egzekucja sądowa lub administracyjna, lub obie na raz. Słowem, kiedy na jednej pensji chce usiąść więcej niż jeden komornik. Co istotne nie można mówić o zbiegu egzekucji administracyjnej z zabezpieczeniem sądowym lub egzekucji sądowej z zabezpieczeniem administracyjnym. Wyjątek stanowią rzeczy będące przedmiotem zabezpieczenia i ulegające szybkiemu zepsuciu. W takiej sytuacji możliwość sprzedania ww. przedmiotu zabezpieczenia musi nastąpić niezwłocznie.

Zbieg egzekucji sądowej i administracyjnej

Po nowelizacji KPC (już wkrótce, od 8 września 2016 r.)  nie będzie już obowiązku, jak to się dzieje obecnie, przesyłania akt sprawy do właściwego sądu rejonowego w celu rozstrzygnięcia który organ będzie właściwy do dalszego prowadzenia sprawy: administracyjny czy sądowy. Rozstrzygnięcie co do tego kto będzie dalej prowadził egzekucję następuję po spełnieniu któreś z trzech następujących przesłanek:

• Pierwszeństwo zajęcia ma ten sądowy lub administracyjny organ, który jako pierwszy dokonał zajęcia - w tym przypadku chodzi o rzeczywisty moment zajęcia wierzytelności. Problem pojawi się w sytuacji, gdy oba organy dokonały czynności zabezpieczających w tym samym dniu.
• Jeśli nie można jednoznacznie rozstrzygnąć, który organ jako pierwszy dokonał zajęcia to do łącznego prowadzenia egzekucji zostanie wybrany ten organ, który dokonał zajęcia na poczet wierzytelności w wyższej kwocie.

Ale są wyjątki od tego. Przewiduje je kodeks postępowania cywilnego:

1. W sytuacji administracyjnego zbiegu egzekucji, który jest prowadzony na podstawie tytułu wykonawczego państwa członkowskiego Unii Europejskiej albo zagranicznego tytułu wykonawczego i egzekucji sądowej co do tej samej rzeczy albo prawa – egzekucje prowadzi łącznie administracyjny organ egzekucyjny.
2. W przypadku dalszych zbiegów egzekucji sądowej i administracyjnej co do tej samej rzeczy albo prawa administracyjne działania egzekucyjne przejmuje sądowy organ egzekucyjny i będzie on zobowiązany do prowadzenia egzekucji w wyniku pierwszego zbiegu egzekucji.

Po 8 września nastąpi jednak zmiana, bardzo istotna. - zgodnie z treścią art. 773 § 3 zbieg egzekucji nie wstrzyma czynności egzekucyjnych.

Sukces ma wielu ojców...

26 lipca 2016 roku prezydent Duda podpisał ustawę zmieniającą Kodeks rodzinny i opiekuńczy i inne ustawy.

Nowa regulacja prawna mówi o tym, że świadczenie wychowawcze i dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego nie wpływają na zakres obowiązku alimentacyjnego! To istotnie, ponieważ zdarzały się już Polsce wyroki obniżające wnioskowaną kwotę alimentów ze względu na 500+. Skandaliczne interpretacje sędziów zauważył minister sprawiedliwości. Na szczęście. I to jest ta dobra wiadomość.

Ciąg dalszy dobrej wiadomości to wyłączenie tych i innych świadczeń niepodlegających egzekucji na podstawie art. 833 § 6 i 7 Kodeksu postępowania cywilnego spod egzekucji prowadzonej z rachunku bankowego, czy to o co walczyliśmy od początku roku https://anuluj-dlug.pl/blog/post/anuluj-dlugpl-przedlozyl-rzadowi-projekt-jak-uchronic-srodki-z-programu-500-przed-zakusami-windykatorow-komornikow-i-banksterow I tu jest właśnie zła wiadomość. Samo rozwiązanie jest doskonałe, ale autorami tego rozwiązania są prawnicy Anuluj-Dług.pl, nie komornicy - sukces ma wielu ojsów, a porażka jest sierotą.

Przypomnę tylko, że komornicy ogarnęli się dopiero 5 kwietnia. Wówczas wydali uchwałę, na mocy której nie zajmowali kwot z 500+ https://anuluj-dlug.pl/blog/post/komornik-nie-moze-zajac-500. Żeby być uczciwą dodać jednak muszę, że nadgorliwością wykazali się… bankowcy przekazując pieniądze z 500+ do komornika https://anuluj-dlug.pl/blog/post/500-czyli-rzad-dal-komornik-zabral-ale-o-co-chodzi, a komornik pieniądze oddał.  

Piramida spłacalności czy piramidalna wtopa?

Analiza Biura Informacji Kredytowej (BIK) dowodzi, że w momencie pojawienia się problemów finansowych, gospodarstwa domowe posiadające czynne zobowiązania kredytowe w pierwszej kolejności opóźniają się ze spłacaniem limitów debetowych i kredytów gotówkowych, a najlepiej spłacany jest kredyt mieszkaniowy. Przyczyna tego stanu rzeczy tkwi prawdopodobnie w tym, że kredytobiorcy przedkładają zobowiązanie długoterminowe, służące sfinansowaniu potrzeb mieszkaniowych nad innymi kredytami, wykorzystywanymi zazwyczaj do finansowania bieżących potrzeb konsumpcyjnych.

Też mi odkrycie. Pamiętam taką historię sprzed lat, kiedy do pewnego mężczyzny zadzwoniła pani z gazowni z pytaniem kiedy zapłaci dwa zaległe rachunki bo lada moment zostanie wystawiony trzeci. Mężczyzna z wielką uprzejmością odparł:

- Szanowna pani, co miesiąc wrzucam wszystkie rachunki do bębna prali, pełniącej wówczas rolę maszyny losującej. Owszem, w tym i w poprzednim miesiącu gazownia nie miała szczęścia, ale nadesłanie kolejnego rachunku do zapłacenia zwiększy państwa szansę na wygraną w najbliższym losowaniu.

Cóż, życie niekiedy zmusza nas do wyborów, również tych, które rachunki zapłacić o czasie, a z którymi czekać. Podłoże takich problemów bywa bardzo różne, ale tym razem nie będę się rozwodzić na temat przyczyn kataklizmów finansowych w budżetach domowych.

Mono czy multi?

Ponad 15 milionów Polaków (15,1 mln) posiada 27 mln czynnych rachunków kredytowych. 54% polskich kredytobiorców jest monoproduktowych (brzydkie słowo, ale z upodobaniem stosowane przez ludzi z branży finansowej), czyli są to osoby, które mają obecnie tylko jeden produkt kredytowy. Saldo do spłaty jakie posiada ta grupa klientów to 147 mld zł (26% łącznego salda do spłaty wszystkich polskich kredytobiorców). Klientów, którzy równocześnie korzystają z więcej niż jednego rodzaju produktu jest 6,9 mln (46%) i mają do spłaty zobowiązania o wartości 408,8 mld złotych.

Osób, które posiadają łącznie (multiproduktowcy) kredyty konsumpcyjne, mieszkaniowe, karty kredytowe i limity kredytowe jest znacznie mniej – obecnie 768,25 tys.

Piramida spłacalności

BIK przeanalizował grupę 676 tys. kredytobiorców, która na 1 stycznia 2015 r. korzystała z czterech lub pięciu rodzajów produktów kredytowych (kredyt gotówkowy, kredyt ratalny, kredyt mieszkaniowy, karta kredytowa, limit odnawialny w koncie) i nie posiadała opóźnienia na żadnym z rachunków kredytowych na dzień 1 stycznia 2015 r. Badana grupa kredytobiorców stanowiła łącznie ok. 4,4% wszystkich kredytobiorców posiadających czynny produkt kredytowy w tym okresie. Wszystkich kredytobiorców, którzy 1 stycznia 2015r. mieli cztery lub pięć różnych produktów kredytowych było 777,34 tys. osób (5,1% wszystkich kredytobiorców).

W ciągu całego 2015 r. u 9,6% z objętych analizą kredytobiorców (65 tys.) wystąpiło opóźnienie powyżej 90 dni w spłacie jednego z posiadanych produktów kredytowych. Kredytobiorcy ci z uwagi na posiadanie wielu produktów kredytowych i konieczność ich spłaty charakteryzują się ponad przeciętnym ryzykiem kredytowym. BIK zaobserwował ponadto, że istnieje swego rodzaju piramida spłacalności, czyli trend wskazujący rodzaj produktu kredytowego, na którym występuje pierwsze opóźnienie w przypadku pojawienia się problemów finansowych.

W przypadku 1/3 kredytobiorców objętych analizą, pierwsze opóźnienie powyżej 90 dni w spłacie zobowiązania w ciągu 2015 r. wystąpiło w limicie debetowym, a dla 1/5 badanej grupy kredytobiorców pierwsze opóźnienie dotyczyło kredytu gotówkowego. Eksperci BIK uważają oba te produkty kredytowe jako pierwsze „ofiary” problemów finansowych, jakie pojawiają się w gospodarstwie domowym, bo oba wykorzystywane są do finansowania bieżących potrzeb konsumpcyjnych gospodarstwa domowego. Ale eksperci BIK widzą jedynie rubryki w excelu i nie widzą człowieka, ofiarą nie może być PRODUKT KREDYTOWY, ofiarą może być jedynie człowiek – ten czy inny, ale człowiek a nie produkt.

Od lipca łatwiej obudzić „śpiocha”

1 lipca weszła w życie nowelizacja prawa bankowego i Ustawy o SKOK w zakresie tzw. śpiochów, czyli „uśpionych” rachunków, które wciąż są, trwają, mają jakieś saldo, ale ich właściciele zapomnieli o nich lub… zmarli.

Krajowa Izba Rozliczeniowa (KIR) na potrzeby budzenia „śpiochów” uruchomiła Centralną informację, która pozwoli dowiedzieć się, czy w jakimś banku lub SKOK-u znajdują się pieniądze, do których zapominalscy lub spadkobiercy mają prawo.

Dotychczas zapominalscy i spadkobiercy musieli poszukiwać rachunków na własną rękę w każdym banku i SKOK-u z osobna, czyli musieli składać zapytania w placówkach banku lub SKOK-u. Centralna informacja ma ten proces usprawnić.

Kiedy rachunek „śpi”?

Rachunki „uśpione” to po prostu rachunki osób zmarłych, o których nie wiedzieli spadkobiercy. To także rachunki należące niegdyś do zmarłych, których spadkobierców nie udało się dotychczas odnaleźć. Rachunki „uśpione” to w końcu rachunki zapominalskich, czy otwarte kiedyś i zapomniane niczym norki wiewiórek z orzeszkami na „czarną” godzinę.

Dzięki zmianom w prawie, „śpiochy” odnajdą – miejmy nadzieję – starych lub nowych właścicieli, czyli spadkobierców zmarłych posiadaczy rachunków.

Trudna ścieżka spadkobiercy

Grzebać w Centralnej Informacji nie można jednak bezkarnie, bez powodu, bez sensu. Aby uzyskać informację o oszczędnościach zgromadzonych przez zmarłego na przeróżnych być może kontach w kilku, lub nawet w kilkunastu bankach czy SKOK-ach, należy oczywiście dysponować prawomocnym postanowieniem sądu, które potwierdza prawo do nabycia spadku lub aktem notarialnym poświadczającym dziedziczenie. Jest to podstawowy warunek uruchomienia procesu poszukiwania.

Dla spadkobiercy to żadna nowość, taki dokument to zwykła formalność. Z takim dokumentem można obecnie dość precyzyjnie ustalić czy i jakie (z jakim saldem) istnieją rachunku wchodzące w skład masy spadkowej. Kiedyś nie było to takie proste. Aby zdobyć taką wiedzę, należało zwrócić się z indywidualnym zapytaniem o rachunek danej osoby do każdego banku lub SKOK-u osobno.

– Mając na uwadze fakt, że w naszym kraju działa obecnie blisko 40 banków komercyjnych, ponad 560 spółdzielczych i ok. 50 SKOK-ów, proces ten był bardzo czasochłonny, co zniechęcało wiele osób do poszukiwań – mówi Maja Markiewicz, dyrektor Linii biznesowej usługi Ognivo w KIR.  

Zobowiązania solidarne dłużników

Zakładając, że stroną umowy transakcji bądź innego zobowiązania świadczenia jest więcej niż jeden podmiot, solidarność dłużników jest określona w kodeksie cywilnym jako zobowiązanie, za które odpowiada każdy z wielu dłużników indywidualnie (solidarność bierna). Natomiast, po drugiej  stronie, każdy z wierzycieli jest uprawniony, aby odebrać spełnione świadczenie (solidarność czynna). Ważnym czynnikiem, który przesądza o tym czy zobowiązanie jest solidarne jest ustawa bądź wola strony (np. na podstawie umowy).

Zdecydowanie uprzywilejowaną pozycję ma wierzyciel, który ma prawo swobodnie decydować, do którego z wielu wierzycieli zwróci się o spełnienie świadczenia. Żaden z przepisów prawa nie określa kryterium wyboru dłużnika w przypadku, gdy jest ich kilku. Nie są przypisane też żadne normy postępowania czy wierzytelność ma zaspokoić każdy z osoba, czy też wszyscy razem. Sąd Apelacyjny w Łodzi, w wyroku z dnia 10 wrześnie 2015 r (I Aca 337/15) stwierdził, że: „Do decyzji wierzyciela należy czy żądać spełnienia części czy całości świadczenia od każdego dłużnika z osobna, czy całości od jednego. Obowiązki dłużników solidarnych trwają do całkowitego spełnienia świadczenia wynikającego z istniejącego tytułu wykonawczego.” W takim kontekście prawnym zdecydowanie przeważa pogląd, że wierzyciel znajduje się na pozycji uprzywilejowanej. Taki stan rzeczy jest gwarancją dla wierzyciela do zaspokojenia swojego roszczenia. Może on wybrać spośród dłużników taką osobę, która najlepiej rokuje, by uzyskać zwrot zaciągniętego zobowiązania. Ważne jest przy tym, że nawet spłacenie części długu przez jednego z dłużników nie zwalnia go z odpowiedzialności za resztę długu wobec wierzyciela. Dopiero całkowite zaspokojenie zobowiązania zwalnia bowiem wszystkich dłużników. Warto zwrócić uwagę na art. 373 kodeksu cywilnego, który stanowi, że „Zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności przez wierzyciela względem jednego z dłużników solidarnych nie ma skutku względem współdłużników”. Oznacza to, że zobowiązanie nie wygasa i nadal obowiązuje w stosunku do pozostałych dłużników. Należy podkreślić, że zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności przez wierzyciela względem jednego z dłużników solidarnych nie ma wpływu na roszczenia regresowe pomiędzy współdłużnikami.

Złe długi przytłaczają gospodarkę Europy

Bilion euro złych długów przedsiębiorstw i gospodarstw domowych w Europie to za dużo, żeby sektor bankowy mógł odzyskać rentowność i efektywnie zasilać gospodarkę. Banki chcą te długi sprzedać, ale brak popytu na wierzytelności. Czeka nas dyskusja jak przeprowadzić w Europie wielkie oddłużenie.

– W większości państw długi niespłacalne są za wysokie (…) Czekamy aż ktoś położy portfel na stół – mówił Stefan Ingves, prezes Banku Szwecji i szef Bazylejskiego Komitetu Nadzoru Bankowego podczas VI Europejskiego Kongresu Finansowego w Sopocie.

Eksperci Międzynarodowego Funduszu Walutowego (MFW)obliczyli, że na koniec 2014 roku złe kredyty (non-performing loans – NPL) w portfelach banków Unii miały wartość jeden bilion euro, czyli ok. 9 proc. jej PKB. W samej strefie euro to 932 mld euro, czyli 9,3 proc. jej PKB z 2014 roku. To równocześnie dwa razy więcej niż pięć lat wcześniej.

Skala złych kredytów w bankach europejskich została ujawniona dopiero po przeprowadzeniu kompleksowej oceny ich bilansów przez Europejski Bank Centralny w końcu 2014 roku. Okazało się, że złych kredytów dla niefinansowego sektora prywatnego jest o jedną trzecią więcej, niż banki przyznawały wcześniej.

Różnice w poszczególnych krajach są ogromne, bo w bankach cypryjskich zepsuty jest co drugi kredyt, w bankach greckich NPL stanowią 43 proc., a na przykład w Szwecji tylko nieco ponad 1 proc. Jeśli chodzi o portfele poszczególnych banków, to sytuacja też jest bardzo różna. W 16 instytucjach ze strefy euro wskaźnik NPL przekracza 30 proc.

Przypomnijmy, że według danych Komisji Nadzoru Finansowego na koniec 2015 roku w polskich bankach wskaźnik ten wynosił 7,5 proc. w przypadku złych kredytów dla sektora niefinansowego. Polska jest więc nieco powyżej stawki, gdyż według danych Parlamentu Europejskiego średnie NPL w krajach Unii stanowiły na koniec września 2015 roku 5,9 proc. portfeli.

Polska zawdzięcza silny spadek NPL, zwłaszcza w segmencie kredytów konsumenckich, sprzedaży portfeli przez banki. Według szacunków KPMG w 2015 roku banki sprzedały kredyty warte 15 mld zł, co oznacza wzrost o 55 proc. w ciągu dwóch lat.

Grupa Kruk, największy polski windykator podaje, że w ubiegłym roku kupiła wierzytelności o wartości nominalnej 4,9 mld zł za 489,3 mln zł, z czego ponad połowę w Polsce. Na tej podstawie można wnioskować, że polskie wierzytelności wyceniane są na ok. 10 proc. ich nominalnej wartości. W 2014 roku Kruk płacił średnio 15 proc. wartości nominalnej.

Nie wszędzie jednak wierzytelności nieregularne tanieją. Większość danych o transakcjach jest wprawdzie poufna, ale z cytowanego raportu KPMG wynika, że ok. 8 mld euro złych kredytów z włoskich banków kontrahenci kupili za 1,9 mld euro, czyli za blisko jedną czwartą wartości.

Stefan Ingves, prezes Banku Szwecji i szef Bazylejskiego Komitetu Nadzoru Bankowego. (Fot. EKF2016)

– Brak chęci radzenia sobie z NPL wynika z tego, że ludzie nie chcą przyjąć do świadomości, iż coś, co było warte 100, teraz warte jest 50. Koszt już jest wliczony w systemie, ale nikt nie chce za to zapłacić – mówił Stefan Ingves.

Rachunek za… wytrzeźwiałkę

O izbie wytrzeźwień, czyli najdroższym jednogwiazdkowym hotelu krążą tysiące anegdot. Krążą też – po rynku – tysiące nieopłaconych rachunków za pobyt na wytrzeźwiałce. Bo trzeba przypomnieć, że doba hotelowa na izbie kosztuje nie więcej niż – bagatela - 299,98 zł.

Patrol policji przywiózł do izby wytrzeźwień trzech gości po spożyciu. Niestety, na izbie wolne było tylko jedno miejsce. Pielęgniarze postanowili więc przeprowadzić test, mający wykazać, który z nich jest najbardziej potrzebujący. Postawili krzesło na środku sali, wprowadzili pierwszego i pytają?
- Ile widzisz krzeseł?
- Dwa - odpowiada po krótkim namyśle gość pierwszy.
Wprowadzają drugiego i pytają:
- Ile widzisz krzeseł?
- Cztery – strzela bez zastanowienia gość drugi.
- Ile widzisz krzeseł? – pytają w końcu gościa trzeciego.
- To zależy w którym rzędzie?

Co to ta izba?

Izba wytrzeźwień to placówka – jakkolwiek głupio to brzmi – zdrowotna. Pierwsze wytrzeźwiałki powstały w 1956 roku i początkowo znajdowały się niemal w każdym mieście, czasem również w większych wioskach – taka była potrzeba chwili. Ale po 1989 roku przeszły na utrzymanie samorządów i – wcale nie dlatego, że nagle Polacy przestali pić – znakomita większość izb zniknęła z mapy kraju. Obecnie te najdroższe hotele jednogwiazdkowe w Polsce można spotkać jedynie w większych miastach. Izby mają wspierać działania służb porządkowych w zakresie sprawowania nadzoru nad osobami w stanie nietrzeźwości. I umówmy się, że wspierają.

Kto i za co?

Na izbę nie trafia się za nic – teoretycznie, bo policjantom i strażnikom zdarzało się już dowozić na izbę chorych na cukrzycę lub z udarem bo „zachowywali się jak pijani”, ale o tym opowiemy innym razem.

Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi przewiduje, że do izby wytrzeźwień dowozi się osoby w stanie nietrzeźwości, a do zadań izb należy m.in.:

- udzielanie osobom w stanie nietrzeźwości świadczeń higienicznych i sanitarnych

- udzielanie osobom w stanie nietrzeźwości pierwszej pomocy sanitarnej w nagłych przypadkach

- przyjmowanie osób w stanie nietrzeźwości, które swoim zachowaniem dają powód do zgorszenia w miejscu publicznym lub w zakładzie pracy, znajdują się w okolicznościach zagrażających ich życiu lub zdrowiu albo zagrażają życiu lub zdrowiu innych osób

- informowanie o szkodliwości nadużywania alkoholu

- zachęcanie i motywowanie do podjęcia leczenia odwykowego

Sądy wpisały do BIG InfoMonitora prawie 20 tysięcy osób!

Minął rok od momentu gdy sądy uzyskały prawną możliwość wpisywania swoich dłużników do wszystkich Biur Informacji Gospodarczej. W tym czasie do BIG InfoMonitor wymiar sprawiedliwości wprowadził długi przekraczające 38 mln zł, z czego wyegzekwowanych zostało 8,25 mln zł. W rejestrze dłużników wciąż widnieje blisko 20 tys. osób winnych sądom (!) prawie 30 mln zł, głównie z tytułu kar grzywny oraz kosztów sądowych.

Blisko 20 tys. dłużników wymiaru sprawiedliwości znajdujących się w BIG InfoMonitor nie przedstawia pełnego obrazu sytuacji, bowiem machina mobilizowania dłużników sądowych poprzez Biura Informacji Gospodarczej nie ruszyła jeszcze na dobre. Mimo że nowe rozwiązanie prawne weszło w życie w lipcu zeszłego roku informacje o dłużnikach wprowadza do BIG InfoMonitor, niewiele ponad jedna trzecia sądów. Na koniec czerwca było to 135 z 374 sądów. Liczba ta jednak dynamicznie się zmienia, bo jeszcze w grudniu 2015 r. robiły to jedynie 52 sądy.

Niechętnie wpłacane kary grzywny i pieniądze pochodzące z przestępstwa

Skazany ma 30 dni na  opłacenie należności sadowych zgodnie z kodeksem karnym wykonawczym. Jeśli tego nie zrobi, powinien liczyć się z możliwością trafienia do wszystkich pięciu BIG-ów działających w kraju, tzn: BIG InfoMonitor, Krajowy Rejestr Długów BIG, Rejestr Dłużników ERIF BIG, Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej (KBIG) i Krajowa Informacja Długów Telekomunikacyjnych (KIDT). Ministerstwo Sprawiedliwości uzasadniało konieczność wpisywania dłużników sądowych do rejestrów ze względu  na: „Powszechnie znany fakt niskiej skuteczności ściągania przez sądy grzywien i należności sądowych. Rezultatem tego stanu rzeczy są zarówno niższe wpływy do budżetu państwa i umarzanie postępowań wykonawczych zwłaszcza w odniesieniu do kosztów sądowych”.

Ścigają cię za zaległy ABONAMENT RTV? Przeczytaj, zanim zapłacisz

Od jakiegoś czasu obywatele naszego uczciwego państwa zasypywani są wezwaniami do zapłaty zaległego od 2009 r. abonamentu RTV. Takie upomnienie – wezwanie opiewa na kwotę blisko 1400 złotych ( wraz z odsetkami ). Przeważnie upomniany – wezwany obywatel naszego uczciwego państwa uiszcza żądaną kwotę w okienku pocztowym.

Tak w oryginale wygląda wezwanie do zapłaty otrzymane w styczniu 2014 r. przez jednego z mieszkańców Orzesza:

Tylko pobieżna analiza przepisów dotyczących opłat abonamentowych, w tym Rozporządzenie Ministra Transportu z dnia 25.09.2007 r. w sprawie warunków i trybu rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych pozwoliła przekonać się, że na mocy tego Rozporządzenia wszystkie rejestracje odbiorników RTV straciły ważność po roku od wejścia w życie Rozporządzenia, czyli w listopadzie 2008 r. Operator publiczny miał w tym czasie ( 12 miesięcy ) obowiązek nadać dotychczas zarejestrowanym odbiornikom indywidualny numer identyfikacyjny i poinformować o tym użytkownika w stosownym zawiadomieniu. Takie zawiadomienie powinno zostać przesłane na adres użytkownika odbiornika. Oczywiście, że możemy nie pamiętać czy 6 lat temu otrzymaliśmy jakieś pisma w sprawie abonamentu, ale właśnie dlatego powinno się upewnić co do zasadności roszczenia w niemałej przecież kwocie.

Masz poliso-lokatę? Uważaj na opłaty likwidacyjne i oszustów podszywających się pod urzędników UOKiK

Osoby posiadające poliso-lokaty czyli polisy z elementem inwestycyjnym (lub inaczej - polisy z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym - polisy z ufk) otrzymują telefonicznie propozycje pomocy w rozwiązaniu dotychczasowej umowy. To blef! Oszuści dzwonią do właścicieli takich poliso-lokat podając się za pracowników Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, wykorzystują autorytet Urzędu i nakłaniają do rozwiązania umowy, pobierając za to prowizję!

Polisolokaty od lat spędzają sen z powiek osobom, które dały się wciągnąć w "interes życia" i do dziś nie mogą się z niego otrząsnąć. Bez sprytnego adwokata lub radcy prawnego pozbycie się problemu bez strat jest niemal niemożliwe. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) od dawna zajmuje się tą sprawą, ale dopiero w tym roku nastąpił przełom. Najpierw w marcu, kiedy Urząd  zakończył ostatnie z postępowań dotyczących opłat likwidacyjnych w polisach na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym (UFK), tzw. polisolokatach, a potem w lipcu, kiedy ostrzegł przed oszustami – agentami ubezpieczeniowymi wykorzystującymi swoją pozycję rynkową do manipulowania klientami.

Wygrana bitwa o opłaty likwidacyjne

UOKiK w postępowaniu zakończony w marcu tego roku, zarzucił towarzystwom ubezpieczeniowym, że stosując opłaty likwidacyjne przerzucają na konsumentów koszty, które powinny być zaliczane do ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej. W efekcie zakończonych postępowań ubezpieczyciele dobrowolnie zobowiązali się do znaczącego obniżenia opłat likwidacyjnych w istniejących umowach i wyeliminowania ich z nowych wzorców umownych. A to już coś. Takie zobowiązania złożyły towarzystwa: Allianz Aviva, Nationale Nederlanden, MetLife, PKO Życie (dawniej Noreda Życie), PZU Życie, AXA, Europa, Pramerica, Sopocki TUnŻ Ergo Hestia, UNIQA TUnŻ, TUnŻ Warta, TUnŻ Aegon SA, Compensa TUnŻ SA, Generali Życie TU SA i Open Life TUnŻ SA.

Księga wieczysta – jak czytać, żeby nie dać się oszukać sprzedającemu

Na co powinien zwrócić uwagę nabywca nieruchomości, by mieć pewność, że nie zostanie oszukany przez sprzedającego?

- Bardzo ważne jest skompletowanie wszystkich wymaganych dla danej transakcji dokumentów, ich analiza tak, aby wykluczyć jakiekolwiek niebezpieczeństwa związane z daną umową – wyjaśnia notariusz Marek Rudziński. - Oczywiście liczba i rodzaj dokumentów uzależnione są od rodzaju umowy. Na przykład należałoby zwrócić uwagę na zwiększoną liczbę dokumentów niezbędnych przy sprzedaży gruntów z uwagi na nowelizację od 30 kwietnia 2016 roku ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego i ustawy o lasach. Bardzo istotna jest instytucja rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Przepisy o rękojmi chronią tylko tego nabywcę, którego kontrahentem jest osoba wpisana w księdze wieczystej. Treść księgi wieczystej rozstrzyga w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym na korzyść tego, kto przez czynność prawną z osobą uprawnioną według treści księgi nabył własność. W związku z powyższym osoba wpisana w księdze jako właściciel może skutecznie przenieść na działającego w dobrej wierze nabywcę prawo, które jej nie przysługuje. Rękojmia osłania nabycie późniejsze, chyba że wcześniejsze było zabezpieczone przez wpis roszczenia o przeniesienie własności zgodnie z art. 17 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Rękojmia wiary publicznej nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych albo dokonanych na rzecz nabywcy działającego w złej wierze, czyli takiego, który wie, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanie prawnym albo z łatwością mógł się o tym dowiedzieć. Należy zwrócić uwagę, że rękojmię wiary publicznej ksiąg wieczystych wyłącza każdorazowa wzmianka o wniosku w księdze wieczystej oraz ostrzeżenie o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości.

Nową wartość z punktu widzenia zabezpieczenia praw nabywcy wnosi od 01 lipca 2016 roku nowelizacja wprowadzająca zmiany w zakresie trybu i terminu przesłania wniosków wieczystoksięgowych do elektronicznych ksiąg wieczystych. Od tego momentu notariusz będzie wysyłał w imieniu wnioskodawców wniosek o wpis w księdze wieczystej w systemie teleinformatycznym tego samego dnia, w którym został sporządzony akt notarialny i wzmianka o wpłynięciu wniosku będzie odzwierciedlana w treści księgi wieczystej. Wzmocni to niewątpliwie poczucie bezpieczeństwa obrotu nieruchomościami.

/mp 

Jeśli planujesz kupno nieruchomości zapytaj prawnika, na przykład tu: https://anuluj-dlug.pl/advice/step_1 lub udaj się do Notariusza, o którym na pewno wiesz, że nie współpracuje ze sprzedającym.

Podziękowanie dla Pana Notariusza Marka Rudzińskiego Al. Jerozolimskie 65/79 (Centrum LIM przy Hotelu Marriott 3 piętro pok 194) w Warszawie za wyjaśnienie zawiłości tego tematu.

Oświadczam, że się poddaję… egzekucji

Oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji jest już niemal standardem w bankach i instytucjach pożyczkowych. Ale jest jeszcze inne oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji, podpisywane w obecności notariusza, w uproszczeniu będące odpowiednikiem wyroku sądu i skracające całą procedurę dochodzenia należności. Co to takiego?

Mowa o oświadczeniu o dobrowolnym poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 §1 pkt 4-6 kpc. Takie oświadczenie to jedna z form zabezpieczenia wierzytelności. Dłużnik w oświadczeniu zobowiązuje się do zapłaty określonej  kwoty lub wydania określonej rzeczy (np. nieruchomości, samochodu itd.). Oświadczenie zastępuje wyrok sądu i stanowi uproszczoną, tańszą i przede wszystkim krótszą formę egzekwowania należności.

Dokument taki może mieć zasadnicze znaczenie jeśli umowa pomiędzy dłużnikiem i wierzycielem stanie się powodem sporu. Jeśli dłużnik lub wierzyciel zechcą np. „pokombinować” z wysokością kwoty długu lub w ogóle z samą umową. Dlatego też oświadczenie w trybie art. 777 §1 pkt 4-6 musi mieć formę aktu notarialnego. A składając takie oświadczenie należy bezwzględnie pamiętać o kwestiach formalnych:

1. oświadczenie, pod rygorem nieważności, musi mieć formę aktu notarialnego
2. oświadczenie musi określać przedmiot świadczenia
3. oświadczenia musi określać strony umowy - dłużnika i wierzyciela
4. w oświadczeniu musi być wskazane zobowiązanie np. umowa
5. oświadczenie określa zdarzenie lub termin, w którym świadczenie powinno być spełnione.

O wymogach formalnych takiego oświadczenia mówi z resztą wprost wyrok Sądu Najwyższego (syg. akt: III CRN 368/74, OSNC 1976/4/86):

„W odniesieniu do aktów, o którym mowa w art. 777 § 1 pkt 4 i 5 k.p.c., oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji może być złożone także w odrębnym akcie notarialnym, jednakże powinno być w nim wskazane źródło zobowiązania dłużnika, a mianowicie akt ten winien zawierać dokładne oznaczenie świadczenia i źródła jego powstania. Powyższe wymogi mają charakter bezwzględny. Należy bowiem mieć na względzie, że akt notarialny zawierający oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji, po nadaniu mu klauzuli wykonalności, daje wierzycielowi możliwość wszczęcia egzekucji bez uprzedniego prowadzenia postępowania rozpoznawczego. Dlatego oświadczenie dłużnika o poddaniu się egzekucji jest skuteczne tylko wobec ściśle określonego roszczenia, zarówno co do przedmiotu, jak i podstawy prawnej.”

Ale to nie wszystko…

Bardzo ważną kwestią, w przypadku zobowiązania pieniężnego, jest określenie maksymalnej wysokości kwoty. Należy bowiem pamiętać, że na podstawie oświadczenia nie możemy dochodzić kwoty, która przewyższa tą zapisaną w akcie notarialnym. To jeden z najważniejszych elementów oświadczenia o dobrowolnym poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 §1 pkt 4-6 kpc.

Po co komu oświadczenie?

Notariusz Marek Rudziński uważa, że oświadczenie o dobrowolnym poddaniu się egzekucji jest wręcz niezbędne w przypadku umów sprzedaży nieruchomości, pożyczek od znajomych itp., ponieważ porządkuje stosunki pomiędzy stronami umowy i pozwala na szybkie i praktycznie bezkosztowe wyegzekwowanie spełnienia świadczenia, np. zapłatę długu lub wydanie sprzedawanej rzeczy, nieruchomości etc.

„Dobrowolne poddanie się egzekucji w akcie notarialnym w trybie art. 777 Kodeksu postępowania cywilnego ma bardzo szerokie zastosowanie. Co do zasady można powiedzieć, że ma na celu stworzenie tytułu egzekucyjnego, który po zaopatrzeniu go w klauzule wykonalności przez sąd będzie stanowił tytuł wykonawczy uprawniający do prowadzenia przez wierzyciela egzekucji komorniczej wobec dłużnika. Pominięta jest w takiej sytuacji droga sądowa dochodzenia roszczeń w celu uzyskania wyroku o zapłatę lub też na przykład o wydanie nieruchomości w określonym terminie. Zwrócić należy uwagę, że takie poddania egzekucji są standardowym zabezpieczeniem wykonania świadczeń na przykład w umowach sprzedaży, czyli świadczeń dotyczących zapłaty ceny i wydania nieruchomości. Oczywiście poddania egzekucji są stosowane również w wielu innych przypadkach, choćby na zabezpieczenie zwrotu pożyczki, poręczenia, również od niedawna kredytu bankowego.

Poddaniem egzekucji w trybie art. 777 Kodeksu postępowania cywilnego można zabezpieczyć zwrot praktycznie każdego świadczenia pieniężnego, jak również wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku lub rzeczy indywidualnie oznaczonych w określonym terminie. 

Kodeks postepowania cywilnego umożliwia również poddanie się przez dłużnika egzekucji co do zapłaty sumy pieniężnej do wysokości w akcie wprost określonej albo oznaczonej za pomocą klauzuli waloryzacyjnej. Musimy tylko wskazać zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku oraz termin, do którego wierzyciel może wystąpić o nadanie temu aktowi klauzuli wykonalności.”

Klauzula wykonalności, czyli co robić jeśli dłużnik zwleka z zapłatą?

No jak to co? Egzekwować! Z oświadczeniem jest to znacznie prostsze niż w przypadku sądowego nakazu zapłaty.

W pierwszej kolejności wierzyciel wszczyna postępowanie klauzulowe, czyli kieruje sprawę do sądu. Sąd rozpatruje tę sprawę w ciągu trzech dni od dnia wniesienia wniosku. Należy jednak pamiętać, że jest to termin instrukcyjny, czyli taki, którego przekroczenie przez sąd nie powoduje żadnych konsekwencji natury procesowej.

Sąd w postępowaniu klauzulowym bada treść aktu notarialnego, czyli oświadczenia o dobrowolnym poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 §1 pkt 4-6 kpc, czyli czy zawiera przesłanki formalne, a mianowicie:

• czy wskazano wysokość, do którego można dochodzić roszczenia,
• czy wskazano termin, bądź zdarzenie, które warunkuje zapłatę lub wydanie rzeczy
• czy wierzyciel dostarczył dowód świadczący o wystąpieniu zdarzenia, od którego zależy nadanie klauzuli wykonalności.

I ponownie posłużymy się Sądem Najwyższym, tym razem Uchwałą Sądu Najwyższego (III CZP 155/07), która wprost stanowi, że:

„W wypadku nadawania klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu chodzi o klauzulę wykonalności o charakterze deklaratoryjnym. Zakres kognicji sądu w tym postępowaniu jest ograniczony do zagadnień proceduralnych, tj. zbadania występowania przesłanek procesowych, ustalenia, czy określony akt spełnia wymagania przewidziane w przepisach dla danego rodzaju tytułu egzekucyjnego, stwierdzenia, czy dany akt, ze względu na swoją treść, nadaje się do wykonania w drodze egzekucji, oraz ustalenia, czy wystąpiło zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie tytułu egzekucyjnego. W postępowaniu klauzulowym dotyczącym aktu notarialnego sąd dokonuje więc oceny, czy został on sporządzony zgodnie z wymaganiami art. 92 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (jedn. tekst: Dz.U. z 2002 r. Nr 42, poz. 369 ze zm.) i czy uzyskał moc dokumentu urzędowego. Pominięcie formy aktu notarialnego lub naruszenie jego istotnych elementów powoduje, że poddanie się egzekucji nie wywiera skutków prawnych, tj. tytuł egzekucyjny nie powstaje Sąd powinien także ocenić, czy akt notarialny zawiera sprecyzowane zobowiązanie do zapłaty sumy pieniężnej lub do uiszczenia ilościowo oznaczonych rzeczy zamiennych lub obowiązek wydania rzeczy.”

Sytuacja dłużnika

Dłużnik nie jest jednak bezbronny, jak każdy, poza obowiązkami ma też swoje prawa. Dłużnikowi, który nie zgadza się z nadaniem klauzuli natychmiastowej wykonalności przysługuje prawo do zażalenia. Na mocy art. 840 §1 pkt  kodeksu postępowania cywilnego dłużnik może wystąpić z powództwem opozycyjnym. Może w drodze takiego powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu lub po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie (na przykład zapłata ceny, zwrot pożyczki) wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane. Krótko mówiąc, jeżeli dłużnik uważa, że wierzyciel kłamie, oszukuje, wymusza lub w jakikolwiek inny sposób narusza postanowienia umowy, ma prawo powiedzieć „DOŚĆ!” i wnieść do sądu swój pozew – POWÓDZTWO OPOZYCYJNE.

Ewa Gołąbek

Red. Małgorzata Pietkun

Jeśli pożyczasz komuś pieniiądze lub coś kupujesz (np. dom, samochód) zapytaj prawnika, na przykład tu: https://anuluj-dlug.pl/advice/step_1 lub udaj się do Notariusza, o którym na pewno wiesz, że nie współpracuje ze sprzedającym.

Podziękowanie dla Pana Notariusza Marka Rudzińskiego Al. Jerozolimskie 65/79 (Centrum LIM przy Hotelu Marriott 3 piętro pok 194) w Warszawie za wyjaśnienie zawiłości tego tematu.

Jak kupić mieszkanie i nie dać się wkręcić w cudzą hipotekę?

Proste to nie jest, ale niewykonalne też nie. I lepiej nie robić tego samemu, prawnik z pewnością dopilnuje byśmy nie płacili cudzych długów.

Zazwyczaj kiedy znajdujemy wymarzone mieszkanie w okazyjnej cenie wyostrzają nam się zmysły ponieważ spodziewamy się jakiejś zasadzki. I to prawda. Kiedy zaczynamy ofercie przyglądać się bliżej, okazuje się, że mieszkanie jest zadłużone, z lokatorem do wymeldowania na siłę lub co gorsza… z kredytem.

Zadłużone mieszkania bardzo często szybko znajdują nabywców bo wierzyciele w tym nie przeszkadzają. Pod okiem prawnika operację zakupu takiego mieszkania można poprowadzić szybko i sprawnie. Sprawa komplikuje się gdy trzeba z mieszkania eksmitować niechcianego lokatora, ale nawet gdy jest puste nie można bagatelizować kredytu hipotecznego, który obciąża księgę wieczystą nieruchomości.

Mieszkanie z kredytem można kupić taniej, sprzedający zdając sobie sprawę z komplikacji są w stanie sporo zejść z ceny byle tylko zakończyć transakcję z kupcem, który odważnie podchodzi do tematu. Problemu nie ma, gdy jesteśmy świadomi wszelkich konsekwencji, ale co zrobić by tak było, żeby nie popełnić błędu i nie dać się wkręcić w cudze długi?

Kto i kiedy powiadamia bank? Kto i którym momencie spłaca kredyt, kto zarządza nieruchomością, kto jest jej właścicielem na każdym etapie transakcji, kogo obciąża hipoteka? I w końcu - kiedy transakcję można uznać za zakończoną?

O to właśnie zapytaliśmy Notariusza, który dzięki temu, że prowadzi biuro w centrum Warszawy i daje przystępne ceny często jest odwiedzany przez osoby fizyczne oczekujące nie tylko sporządzenia umowy, ale także wiarygodnej porady:

Jakie czynności musi wykonać notariusz, by prawidłowo przeprowadzić akt nabycia mieszkania obciążonego hipoteką zabezpieczającą kredyt bankowy?

- Rozumiem, że pytanie dotyczy sytuacji, w której sprzedawana nieruchomość jest obciążona hipoteką na rzecz banku – mówi Notariusz Marek Rudziński - w takiej sytuacji bank, który jest wierzycielem sprzedającego wystawia zaświadczenie, z którego powinno wynikać, jaka jest wysokość salda zadłużenia właściciela nieruchomości wobec banku, zobowiązanie banku do wyrażenia zgody na wykreślenie hipoteki z księgi wieczystej prowadzonej dla sprzedawanej nieruchomości w sytuacji spłaty całości kredytu we wskazanym terminie i na wskazane w zaświadczeniu konto bankowe. Wówczas część ceny płacona przez kupującego przelewana jest bezpośrednio na konto banku celem spłaty wierzytelności banku zabezpieczonej hipoteką i taki sposób płatności minimalizuje ryzyko polegające na tym, iż kupujący nabędzie nieruchomość z istniejącą hipoteką, której nie będzie mógł wykreślić. Oczywiście po spłaceniu kredytu nabywca nieruchomości będzie musiał złożyć wniosek do sądu o wykreślenie hipoteki w oparciu o wydaną wówczas zgodę banku.

Kto sprawdza aktualny stan zadłużenia nieruchomości w Księgach Wieczystych, nabywca czy Notariusz?

- Wpisana w księdze wieczystej hipoteka określa jedynie maksymalną wysokość wierzytelności, do jakiej wierzyciel hipoteczny mógłby realizować dochodzenie należności w zakresie zabezpieczonym ograniczonym prawem rzeczowym. Tak naprawdę aktualne saldo zadłużenia zna wierzyciel, w sytuacji gdy dysponuje on już tytułem wykonawczym i wszczęta jest egzekucja z nieruchomości, wówczas również komornik będzie dysponował wiedzą na temat pełnej kwoty zadłużenia ciążącego na dłużniku.

Z jakimi zagrożeniami może spotkać się nabywca jeśli wpis się okazał nieaktualny i jak się ustrzec przed taką sytuacją?

- Trzeba pamiętać, że w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym treść księgi wieczystej działa na korzyść tego, kto z osobą uprawnioną zgodnie z treścią księgi nabył własność. Warunkiem jest działanie nabywcy w dobrej wierze, to znaczy że nabywca nie wiedział i z łatwością nie mógł się dowiedzieć, że treść księgi wieczystej jest niezgodna z rzeczywistym stanem prawnym. Oczywiście są wyjątki, gdyż rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych nie chroni rozporządzeń nieodpłatnych, nie działa przeciwko prawu dożywocia oraz na przykład służebnościom drogi koniecznej. Rękojmie wyłącza również na przykład wzmianka o złożonym a jeszcze nie rozpoznanym wniosku.

Czy można nabyć lub sprzedać nieruchomość z pominieciem notariusza, na przykład zwykłą umową na piśmie? Czy bierzemy wtedy długi nieruchomości na siebie?

- Umowa nabycia nieruchomości zawarta w innej formie iż forma aktu notarialnego jest nieważna.

Ile u Notariusz kosztuje taki akt sprzedaży nieruchomości, wraz ze wszystkimi koniecznymi czynnościami?

Trudno mi jest w sposób ogólny odpowiedzieć na takie pytanie. Powyższą kwestię reguluje rozporządzenie, natomiast koszty są uzależnione od wartości transakcji oraz dostosowane do sytuacji materialnej i możliwości nabywcy, mimo że czasem naprawdę trzeba wiele czasu poświecić, by wytłumaczyć możliwe rozwiązania i zagrożenia z tym związane.

Dziękuję za rozmowę

Małgorzata Pietkun

Artykuł pochodzi z portalu internetowego 3obieg.pl

Jeśli planujesz kupić mieszkanie obciążone kredytem hipotecznym nie rób tego pochopnie, zapytaj prawnika, na przykład tu: https://anuluj-dlug.pl/advice/step_1 lub udaj się do Notariusza, o którym na pewno wiesz, że nie współpracuje ze sprzedającym.

Podziękowanie dla Pana Notariusza Marka Rudzińskiego Al. Jerozolimskie 65/79 (Centrum LIM przy Hotelu Marriott 3 piętro pok 194) w Warszawie za uchylenie rąbka tajemnicy swego zawodu lekko natarczywej dziennikarce.

Brudne zagrywki windykatorów na celowniku UOKiK

Nie wszystkich jeszcze windykatorów dostrzegł Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK), ale to i tak już coś. Urząd przyjrzał się manipulacjom informacjami przekazywanymi konsumentom oraz mylącym formom graficznym wezwań do zapłaty wysyłanych przez Kancelarię Spraw Sądowych i Windykacyjnych w imieniu Polskiego Centrum Telemedycznego.

Ale gdyby prezes UOKiK przeczytał np. maila od „windykatora terenowego” to by się chyba nogami przeżegnał!

Do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów dotarły nareszcie sygnały, że konsumenci otrzymują od Kancelarii Spraw Sądowych i Windykacyjnych pisma zatytułowane NAKAZY ZAPŁATY w trybie wezwania do zapłaty, wysyłane w imieniu Polskiego Centrum Telemedycznego (PCT). Pisma wprowadzają w błąd, informując m.in.:

- Aby uniknąć licytacji mieszkania, zajęcia emerytur, rent, zajęcia sprzętu elektronicznego, elektrycznego i innych wartościowych przedmiotów z miejsca zamieszkania, ZAPŁAĆ I ZAKOŃCZ POSTĘPOWANIE WINDYKACYJNE!!! Zanim będzie za późno!!!,

- Kancelaria Spraw Sądowych i Windykacyjnych (…) w przypadku braku wpłaty postanawia: rozpocząć windykację w miejscu zamieszkania dłużnika, przekazać sprawę do windykacji komorniczej wraz z zajęciem wszystkich własności (mieszkania, rachunku bankowego, (…) telewizora, lodówki, kuchenki i innych.

Manipulacje i kombinacje

Zastrzeżenia Urzędu wzbudziła treść oraz forma graficzna wezwań do zapłaty, która sugeruje oficjalne pismo z sądu - PCT powołuje się na sygnaturę akt (własnych wprawdzie, ale czytelnik postrzega to jak sygnaturę akt sądowych), używa sformułowań stosowanych przez sądy, np. „po rozpoznaniu sprawy”, „nakazuje się dłużnikowi”, „postanawia doliczyć”, wszystko po to by zastraszyć konsumenta i zmusić go do zapłaty.

To jeszcze nie wszystko. Do takiego wezwania dołączony jest również druk o nazwie: „WYKAZ własności dłużnika do celów windykacyjnych” z informacją o treści: „DŁUŻNIKU w przypadku nie opłacenia zadłużenia w terminie bardzo prosimy o wypełnienia poniższego formularza oraz odesłanie go na adres Polskiego Centrum Telemedycznego sp. z o.o.” A po co? Żeby poznać stan majątkowy konsumenta, żeby go szantażować, żeby wskazać komornikowi majątek do zajęcia, żeby mieć materiał do nękania telefonami, pismami, mailami, wizytami terenowymi itd. Żadna firma windykacyjna, żadna kancelaria prawna czy nieprawna nie ma prawa żądać od nikogo ujawnienia jego stanu majątkowego.

Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów wystąpił do Polskiego Centrum Telemedycznego z wnioskiem o zajęcie stanowiska w sprawie wysyłanych do konsumentów wezwań do zapłaty. Do tej pory nie wpłynęła odpowiedź od przedsiębiorcy.

Co potrafi windykator?

Niemal wszystko. Jest lepszy niż najlepsza kochanka. Potrafi dzwonić do ciebie tysiąc razy dziennie, żebyś przypadkiem o niej nie zapomniał, wciąż i wciąż, i wciąż mówić o pieniądzach, jeśli się bronisz potrafi zmuszać cię prośbą i groźbą, straszy, błaga, uwodzi, krzyczy, nagrywa twoje rozmowy, łazi za tobą krok w krok, pyta o ciebie sąsiadów, szefa i kolegów z pracy, zostawia ci liściki za wycieraczką i w skrzynce na listy, grzebie w twoich śmieciach, przegląda twojego Facebooka, grozi, że powie żonie, dzwoni do twoich rodziców bo przecież ciebie nie może złapać, doradza, odradza, nakazuje, zakazuje, wkręca się w twoją głowę, kradnie ci życie, odbiera oddech, upokarza, gnoi, kocha, nienawidzi, doprowadza do szału, do szewskiej pasji i tylko nie chce odejść suka jedna. Tak jak windykator.

Komornicy do tablicy – rząd egzekwuje od komorników… wysokie standardy

Prawie co trzeci komornik nie ma studiów prawniczych, większość wysługuje się asesorami, niektórzy znaczną część roku bawią na urlopie, sądy notorycznie odrzucają skargi na komorników – minister sprawiedliwości chce zmian. - Chcemy podnieść standardy działań komorników, aby regułą ich trudnego zawodu było przestrzeganie prawa i norm etycznych. Nie może być tak, że komornik jest obojętny na ludzką krzywdę i koncentruje się bezwzględnie na zysku, by ściągnąć z dłużnika wszelkimi metodami, również bezprawnie, przysłowiową ostatnią koszulę. Na to zgody być nie może – mówił minister Zbigniew Ziobro na wspólnej konferencji z premier Beatą Szydło. 

Dziś podczas konferencji w Kancelarii Premiera minister Ziobro i premier Szydło przedstawili opracowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości przepisy zapobiegające nadużyciom w egzekucji komorniczej, ponieważ – jak podkreślała pani premier - nadużycia te niejednokrotnie narażały niewinnych obywateli na niezasłużone straty i bulwersowały opinię publiczną. 

Zdaniem premier Szydło komornicy powinni rozwiązywać problemy, a nie być tymi, którzy doprowadzają do nieszczęść. - Wszyscy mamy w pamięci wydarzenia związane z działaniami komorniczymi, które doprowadziły do tragedii ludzkich – zaznaczyła Beata Szydło. 

Premier przypomniała sprawę rolnika, któremu odebrano ciągnik, mimo że to nie on był dłużnikiem. Takich przykładów, jak zaznaczyła, było dużo więcej. 

- Państwo ma w obowiązku zapewniać obywatelom bezpieczeństwo. Musi chronić obywateli. Obywatele nie mogą bać się urzędników, nie mogą czuć się w swoim państwie prześladowani. Wszyscy, którzy żyją i pracują uczciwie, muszą wiedzieć, że nawet w najtrudniejszych sytuacjach, kiedy mają problemy, państwo wyciąga ku nim rękę, a nie staje przeciwko nim – podkreśliła premier Szydło. 

Najważniejsze założenia projektu nowej ustawy o komornikach sądowych

Zgodnie z przygotowaną nowelizacją, w sposób istotny zwiększone mają zostać uprawnienia nadzorcze i kontrolne Ministra Sprawiedliwości nad komornikami. Będzie on mógł, w ramach postępowania administracyjnego, podejmować działania prowadzące nawet do usunięcia z urzędu komornika z zajmowanego stanowiska, a wcześniej do zawieszenia go w czynnościach, jeśli komornik rażąco naruszy prawo. 

Wedle proponowanych zmian, zwiększony będzie również realny nadzór prezesów sądów rejonowych nad funkcjonowaniem komorników. 

Kup pan cegłę… na odległość

Zakupy przez Internet są już tak powszechne, że nawet nie zastanawiamy nad ich poziomem skomplikowania. Sprzedawcy dodatkowo przekonują nas, że kupowanie w sieci nie wiąże się z żadnym ryzykiem – „Zamów przez Internet bez ryzyka!” „Gwarancja satysfakcji albo zwrot towaru bez podania przyczyny”!  A poza tym – „przez Internet taniej!” Któż by nie chciał mieć satysfakcji bez ryzyka i taniej niż w sklepie stacjonarnym, jak dzieli nas od niej zaledwie kilka „klików”? A no każdy, a jak każdy to Pan Marek też.

Pan Marek w jednym ze sklepów internetowych złożył zamówienie na wymarzony 50-cio calowy telewizor. Ponieważ chciał go wręczyć jako prezent ukochanej żonie następnego dnia, wypełniając internetowy formularz zaznaczył opcję, że jeszcze dziś odbierze go osobiście w sklepie.

Prezent nie przypadł jednak żonie Pana Marka do gustu:

- Spokojnie Kochana –  zamawiałem go przez Internet, więc mam 14 dni na to, żeby go zwrócić bez podania przyczyny. Pooglądajmy na nim telewizję przez tydzień, a jak Ci się za tydzień dalej nie będzie podobał, to ja go po prostu oddam – przekonywał małżonkę.

I nadszedł ten dzień, w którym Pan Marek zabrał ze sobą telewizor, by oddać go z powrotem do sklepu.  A sklep telewizora już nie przyjął. Dlaczego?

Umowa zawarta na odległość

Ustawa (Ustawa o prawach konsumenta z dnia 30 maja 2014 r., Dz.U. z 2014 r. poz. 827 z późniejszymi zmianami) gwarantuje Panu Markowi termin 14 dni na odstąpienie od umowy bez podawania przyczyny i bez ponoszenia kosztów (Art. 27 Ustawy o prawach konsumenta). O tej zasadzie Pan Marek dowiedział się wypełniając formularz internetowy bo była wykrzyczana dużymi literami. Sprzedawcy bowiem chętnie informują o prawie odstępienia od umowy bo z treści art. 29 Ustawy wynika, że jeżeli konsument nie został poinformowany przez przedsiębiorcę o prawie odstąpienia od umowy, prawo to wygasa po upływie 12 miesięcy od dnia upływu terminu. Bez tej informacji termin na odstąpienie wydłużałby się zatem baaaaardzo dalece. Ale… W przykładu pana Marka to prawo nie będzie miało jednak zastosowania z prostej przyczyny – by mieć możliwość odstąpienia od umowy, należy ją najpierw zawrzeć.

Umowę zawartą z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość (np. formularz w sklepie internetowym), bez jednoczesnej fizycznej obecności stron (przez Internet inaczej się nie da), z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie (czyli, np. BEZ przesłania umowy w formie papierowej do podpisu) nazywamy umową zawartą na odległość (Art. 2 pkt 1 Ustawy o prawach konsumenta).  Ustawodawca pokazuje tu pewien sposób zawierania umowy, wychodząc z założenia, że Konsumenta, który kupuje towar za pomocą Internetu, czy telefonu należy chronić bardziej, niźli tego, który udał się do sklepu stacjonarnego i tam zdjął towar z półki, zapłacił i wyszedł. Ta intencja ustawodawcy jest jak najbardziej uzasadniona nie tylko dlatego, że poprzez Internet czy telefon często kupujemy „kota w worku”, ale również i z tego powodu, że łatwiej jest oszukać Klienta, który towaru nie widział, w porównaniu do tego, który już w pełni świadomie dokonuje zakupu po konsultacjach (bądź przynajmniej po powzięciu możliwości konsultacji) ze sprzedawcą.

Co więcej – to sprzedawca, który oferuje towary (lub usługi, bo przecież sprzedaje się też na odległość np. usługi telekomunikacyjne – telefon, Internet, telewizję, wycieczki wakacyjne itd.) powinien liczyć się z ryzykiem zwrotu towaru i to na swój koszt. Klient w zasadzie ponosi tylko koszty odesłania rzeczy i może się skutecznie domagać zwrotu pozostałych kosztów. Po złożeniu oświadczenia o odstąpieniu (w dowolnej formie) sprzedawca ma bowiem obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania oświadczenia konsumenta o odstąpieniu od umowy, zwrócić Klientowi wszystkie dokonane przez niego płatności, w tym koszty dostarczenia rzeczy (Art. 32 ust. 1 Ustawy).

Skutek odstąpienia

Umowę, od której klient odstąpił, uważa się za nigdy nie zawartą. Obie strony muszą więc doprowadzić do sytuacji sprzed zawarcia umowy, tzn. klient musi zwrócić towar, a sprzedawca – pieniądze (por. art. 31 i 32 Ustawy).  Dla skutecznego odstąpienia wystarczy oświadczenie woli wysłane do sprzedawcy w terminie 14 dni od zawarcia umowy (Art. 40 Ustawy). Wystarczy zatem jedno zdanie: „Odstępuję od zawartej z Państwem umowy w dniu wczorajszym, numer XXX, na podstawie przepisów Ustawy o prawach konsumenta”.

I już - takie oświadczenie woli jest dla sprzedawcy wiążące, a uczciwy sprzedawca poda adres do zwrotu towaru i grzecznie spyta, czy chcemy przelew zwrotny na ten sam numer rachunku bankowego.

Dlaczego zatem Pan Marek nie mógł powołać się na tę ochronę, skoro skorzystał z drogi internetowej?