Jest narzędzie prawne do obrony konsumenta przed lichwiarzami. Być może jesteś zadłużony bo nie umiesz go użyć.

Lichwa (wyzysk) jest przestępstwem, opisanym w art. 304 Kodeksu karnego, zagrożonym karą do 3 lat pozbawienia wolności. Pokrzywdzonym może być osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, jeżeli znajduje się w przymusowym położeniu, a pożyczający jest uprawniony z tytułu umowy do niewspółmiernego świadczenia wzajemnego^[11]. Jest toprzestępstwo kierunkowe (sprawca musi działać z określonym zamiarem), formalne (do zaistnienia wystarczy samo zawarcie umowy). Przez „przymusowe położenie” rozumie się „tak trudną sytuację pokrzywdzonego, iż zmusza go ona do zawarcia niekorzystnej umowy, bez której nie jest możliwa poprawa tego położenia”^[12]. Chodzi o subiektywne odczucie znajdowania się w takiej sytuacji, a przyczyny jej zaistnienia są obojętne. Sprawca musi działać umyślnie, w zamiarze bezpośrednim: zdając sobie sprawę z przymusowego położenia pokrzywdzonego, działać w celu osiągnięcia korzyści kosztem pokrzywdzonego (wikipedia)

Ustawa zwana "antylichwiarską” tj. Ustawa o zmianie ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1357), ma chronić klientów firm pożyczkowych przed zawyżonymi kosztami kredytów i pożyczek. Ponadto ma eliminować z rynku finansowego firmy, które z łatwością wykorzystują konstrukcje przestępstwa lichwy zawartego w wymienionym wyżej przepisie art. 304 KK „Kto, wyzyskując przymusowe położenie innej osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, zawiera z nią umowę, nakładając na nią obowiązek świadczenia niewspółmiernego ze świadczeniem wzajemnym, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.”

Przepis art. 304 KK należy interpretować w kontekście art. 359 KC (określenie odsetek) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 4.12.2008 r. w sprawie określenia wysokości odsetek ustawowych (Dz.U. Nr 220, poz. 1434) jak również przepisów Ustawy z dnia 12.05.2011 r. o kredycie konsumenckim. Zgodnie ze wskazanymi aktami prawnymi realny
i bezpośredni wpływ na maksymalną wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej mają decyzje Rady Polityki Pieniężnej NBP w zakresie określenia stopy lombardowej.

Ustawa „antylichwiarska” wpłynęła głównie na brzmienie przepisów kodeksu cywilnego, wskazując wysokość odsetek maksymalnych wynikających z czynności prawnej wskazane zostało to w art. 359 § 2¹ „Maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać dwukrotności wysokości odsetek ustawowych (odsetki maksymalne)” [ustawa z dn. 9 października 2015 r. (Dz. U. z 2015 r. poz. 1830) weszła w życie 1 stycznia 2016 r. ]

Ustawa, o której mowa zabezpiecza głównie interesy konsumentów korzystających z usług finansowych firm, które aby mogły udzielać kredytów konsumenckich muszą spełniać szereg wymogów ze względu na brak obowiązku uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego na prowadzenie tego rodzaju działalności. Nowe zapisy mają usprawnić już istniejące mechanizmy na rynku pożyczkowym – mają chronić przede wszystkim pożyczkobiorców przed nadmiernymi kosztami pobieranymi przez firmy pożyczkowe.

Do tej pory klienci popadając w spiralę zadłużenia nie mieli praw a głównie obowiązki „spłaty – firmy udzielające różnych pożyczek m.in. online czy tzw. chwilówek działały poza kontrolą Komisji Nadzoru Finansowego co graniczyło niemal z bezprawiem, a to poprzez wykorzystywanie słabszej pozycji konsumenta. Nowelizacja ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym doprowadziła do obniżenia kosztów udzielanych pożyczek poprzez wprowadzenie maksymalnej wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego (tzw. koszty związane z kredytem, z wyjątkiem odsetek) w wysokości 25 % całkowitej kwoty kredytu i 30 % tej kwoty w stosunku rocznym. Pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą przekroczyć całkowitej kwoty kredytu.

Następną zmianą jest limit odsetek za opóźnienie w spłacie kredytu oraz naliczenie odsetek od odsetek, która wyniesie sześciokrotność wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego. Opłaty za prowadzenie czynności windykacyjnych będą także limitowane.  

Wyrok Sądu Okręgowego - Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z dnia 23 września 2015 r. XVII AmC 26192/13 niedozwolony wzorzec umowy:

"Pożyczkobiorca przyjmuje do wiadomości i wyraża zgodę na prowadzenie w przedmiocie niniejszej umowy czynności upominawczych i windykacyjnych, których kosztami zostanie obciążony. …".

W jaki sposób firmy niewiarygodne będą eliminowane z rynku?

Słabe i liczące na szybkie wzbogacenie  firmy pożyczkowe będą musiały posiadać, co najmniej 200 000 zł kapitału własnego pokrytego wyłącznie wkładem pieniężnym – kontrolować to będzie Komisja Nadzoru Finansowego, która będzie wszczynać postępowanie wyjaśniającego w stosunku do firm budzących wątpliwości. Firmy pożyczkowe będą działać wyłącznie w formie spółki akcyjnej bądź sp. z o.o. co jest następnym utrudnieniem dla szybko kwitnącego nielegalnego biznesu.

Przypomnijmy czym jest KNF - postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 sierpnia 2011 r. II GSK 1606/11tak określa ten organ:

„Komisja Nadzoru Finansowego jest centralnym organem administracji publicznej, a w ustawie z 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem (Dz.U. Nr 157, poz. 1119 ze zm.) brak jest przepisów, które statuowałyby inny organ, a zwłaszcza Prezesa Rady Ministrów, jako organ wyższego stopnia w stosunku do Komisji Nadzoru Finansowego. W świetle powyższego nieuprawnione jest stanowisko, zgodnie z którym "odpowiednim organem nadrzędnym" o jakim mowa w art. 17 KPA w zw. z art. 37 § 1 KPA jest organ sprawujący nadzór nad działalnością Komisji Nadzoru Finansowego, którym jest Prezes Rady Ministrów na podstawie art. 3 ust. 3ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym … Skoro Komisja Nadzoru Finansowego jest ministrem w rozumieniu art. 5 § 2 pkt 4 KPA, to wniesienie skargi na bezczynność Komisji powinno być poprzedzone skierowanym do niej wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa, a nie wniesieniem zażalenia do organu wyższego stopnia w trybie art. 37 § 1 KPA, ponieważ organu wyższego stopnia w stosunku do KNF nie ma”.

Postępowanie wszczęte przez KNF nie będzie mogło trwać dłużej niż pół roku od czasu zarządzenia takiej kontroli. W przypadku utrudniania kontroli kary są dość surowe, jest to grzywna nawet do 500 000 zł bądź kara pozbawienia wolności do lat 2. W ramach kontroli Komisja będzie mogła zająć różnego rodzaju nośniki informacji czy niezbędne w sprawie dokumenty.

W przypadku naruszenia przez kredytodawcę wymogów przewidzianych w ustawie,
a głównie limitów kosztów pozaodsetkowych oraz opłat z tytułu zaległości w spłacie kredytu
i odsetek za opóźnienie, co może w konsekwencji doprowadzić do zwrotu przez klienta samej kwoty kredytu bez naliczenia odsetek na które liczył lichwiarz.

Pamiętaj o tym. I pamiętaj, że jeśli masz podejrzenia, iż z takim kredytem lub pożyczką masz do czynienia to masz się kogo zapytać co z tym szambem zrobić i jak windykatora skutecznie popędzić: https://anuluj-dlug.pl/advice/step_1

Monika Łazowska Anuluj-Dlug.pl